Karaluchy
Karaluchy to ogólna nazwa odnosząca się do szerokiej grupy owadów z rzędu karaczanów (Blattodea). W obrębie tego rzędu znajduje się wiele różnych gatunków i rodzajów karaluchów. Są określane jako kosmopolityczne, ponieważ występują na wielu obszarach świata. W zależności od rodzaju preferują różne środowiska, od lasów tropikalnych po miejskie budynki. Wszystkie jednak łączą pewne podobieństwa w budowie ciała i zachowaniu.
W potocznym języku karaluchy dosyć często nazywa się “prusakami”, jednak prusaki to odrębny gatunek w obrębie rzędu karaczanów (Blattodea).
Gatunki karaluchów
Najbardziej znane rodzaje karaluchów to:
- Periplaneta: Do których należy np. karaluch amerykański (Periplaneta americana). Są to duże, czerwonobrązowe owady, które preferują ciepłe i wilgotne środowisko.
- Blattella: Tu klasyfikowany jest prusak (Blattella germanica). Są mniejsze niż karaluchy z rodzaju Periplaneta i mają jasnobrązowe ciała.
- Blatta: W tym rodzaju znajduje się karaluch wschodni (Blatta orientalis). Ciemnobrązowe owady, często spotykane w piwnicach lub innych chłodnych i wilgotnych miejscach.
- Supella: Rodzaj ten reprezentuje karaluch paskowany (Supella longipalpa). Są to małe owady o jasnobrązowym kolorze z wyraźnymi pasami wzdłuż ciała.
Wpływ karaluchów na środowisko
Karaluchy, zwłaszcza te gatunki, które preferują życie w otoczeniu ludzi, są powszechnie uważane za szkodniki. Oto powody, dlaczego:
- Zanieczyszczenie żywności: Karaluchy przemieszczają się po różnych powierzchniach, w tym po odpadkach i nieczystościach, a następnie mogą przenosić bakterie i inne mikroorganizmy na żywność i powierzchnie, z którymi ludzie mają kontakt. Przenoszą również jaja, odchody i wylinki, które mogą zanieczyszczać żywność.
- Przenoszenie patogenów: W trakcie badań wykryto na ciałach karaluchów wiele rodzajów patogenów, w tym bakterie powodujące zatrucia pokarmowe, takie jak E. coli i Salmonella.
- Alergeny: Karaluchy są jednym z głównych źródeł alergenów w domu. Ich odchody, wylinki i rozdrobnione fragmenty ciała mogą powodować alergie i astmę, zwłaszcza u dzieci.
- Psują estetykę: Obecność karaluchów jest często postrzegana jako znak brudu i zaniedbania, co może wpływać na reputację restauracji, hoteli czy innych miejsc publicznych.
- Trudność w zwalczaniu: Karaluchy mają zdolność do szybkiego rozmnażania, a także do rozwijania odporności na środki chemiczne, co sprawia, że ich zwalczanie jest trudne i często wymaga profesjonalnej interwencji.
- Uszkodzenie przedmiotów: Chociaż karaluchy zwykle żywią się organicznym materiałem, mogą również gryźć papier, tkaniny i inne przedmioty, co prowadzi do ich uszkodzenia.
- Nieprzyjemny zapach: Karaluchy wydzielają charakterystyczny, nieprzyjemny zapach, który może zanieczyszczać powietrze w miejscach, gdzie występują w dużych ilościach.